Обговорення:Самі свої (фільм)

Ольштин
Ольштин
Стаття «Самі свої (фільм)» створена в рамках домашнього завдання і залікової роботи студентами україністики Вармінсько-Мазурського університету в Ольштині
(10 жовтня 2010 року — 14 лютого 2011 року)


Generalnie wcale nieźle, lecz... ред.

Już po pierwszym zdaniu widać, że chodzi o pracę domową i zaliczenie. Na ogół nie jest źle, lecz niektóre niedociągnięcia rzucają się w oczy.
Przede wszystkim nie da się dosłownie przetłumaczyć tytułu. W sytuacjach, kiedy po polsku mówi się «sami swoi», po ukraińsku powie się «усі свої». Może też być «тільки свої». Zresztą, o ile autorowi tej uwagi wiadomo, film nigdy nie był tłumaczony na język ukraiński.
Imię reżysera po ukraińsku brzmiałoby Сильвестр, w dopełniaczu — Сильвестра. «Фільм знятий в чорно-білій версії, але в 2000 році світ побачило кольорове видання» — raczej nie mówi się o «wydaniu» filmu, więc poprawniej byłoby powiedzieć, że «Фільм було знято на чорно-білу плівку, однак у 2000 році його було колоризовано». O koloryzacji patrz http://uk.wikipedia.org/wiki/Колоризація . A tak generalnie to mimo twierdzeń polskiej Wikipedii wersja barwna jest datowana 2001 rokiem.
Hollywood w języku ukraińskim podlega deklinacji, a więc: «з Голлівуда».
«Придуману постать Каргуля заграв Владислав Ганьча, а Павляка Вацлав Ковальський». Poprawnie to zdanie ma brzmieć tak: «Вигадану постать Каргуля зіграв Владислав Ганьча, а Павляка — Вацлав Ковальський». Różnica między «придуманий» a «вигаданий» to różnica między inwencją a fikcją. Czasownik «заграти» dotyczy raczej muzyki, gdy chodzi o wykonanie roli mówi się «зіграти». No i myślnik w miejscu domyślnego czasownika.
«Первообраз» to wyraz archaiczny, normalnie trzeba powiedzieć «прототип». Ponieważ wieś Tymowa jest rodzaju żeńskiego, ma też być «із села Тимової» («із» zamiast «з» używa się m. in. po spółgłosce przed szeleszczącym). «Висідаємо тут люде наші є» powtarza występujący w oryginale błąd interpunkcyjny (przed «bo» ma być przecinek), po ukraińsku może być «бо» też z przecinkiem przed nim lub bez «бо» z dwukropkiem po «Висідаємо». «Люде» jest rażącym archaizmem w pisowni. Ponieważ «е» i «и» w pozycji nieakcentowanej są wymawiane tak samo, należy pisać według obowiązującej ortografii. Czasownik «є» w języku ukraińskim używa się znacznie rzadziej niż w polskim, natomiast normalna dla języka polskiego postpozycja przymiotnika to po ukraińsku inwersja, gdyż dla języka ukraińskiego normą jest prepozycja. Ergo: «Висідаємо, бо тут є наші люди».
Przed «коли» też ma być przecinek, jak też przed «їдучи»: w języku ukraińskim zwroty imiesłowowe są zawsze oddzielane przecinkami. W złożonych nazwach własnych z reguły wydziela się dużą literą tylko pierwszy człon: «Повернені землі», zresztą ten termin nie jest dla czytelnika ukraińskiego zrozumiały. Dopełniacz od «Боричувка» — «Боричувки», nie «Боричувкі». I chodzi, oczywiście, o «автора сценаріїв», nie «сценарії».
«Фільм розповідає про два посварені роди: Павляків та Каргулів» — potrzebny jest dwukropek.
«завершення другої світової війни» — można tak powiedzieć, lecz wyraz «закінчення» jest tu tradycyjnie używany niezmiernie częściej. «Східні Креси» — tylko pierwszy człon z dużej litery (jakkolwiek ukraińska Wikipedia wbrew gramatyce podaje oba słowa z dużej litery), ponadto potrzebny jest odsyłacz do http://uk.wikipedia.org/wiki/Східні_Креси
«Однак» w środku zdania ma być oddzielone przecinkami, a zamiast słowa «сварні» lepiej użyć «чвари». «мають свій початок в часах ще до війни» — fatalna konstrukcja. Miałoby być coś w rodzaju: «Однак їхні чвари тягнуться ще з довоєнних часів». «Суперчка розходиться про» — literówka i równie fatalna konstrukcja, polonizm gramatyczny. Miałoby być np.: «Суперечка точиться навколо межі та Каргулевої корови». «weszła Pawlakom w szkodę» to nie «завадила Павляком», tylko «наробила Павлякам шкоди», m. in. niepoprawna forma celownika l. mn. «заорав 3 пальці задалеко» — jakoś to też fatalnie brzmi, «провів борозну на три пальці задалеко» już by było lepiej. «З плином часу Ян Павляк емігрує до Штатів» — generalnie można tak powiedzieć, lecz tu przecież nie «z biegiem czasu», lecz prawie natychmiast po kłótni, czyli «внаслідок конфлікту», ponadto mówiło się raczej — «до Америки».
No i:
Васлав — Вацлав.
Зигмунт — osobiście mnie nie przeszkadza, nie lubię litery «ґ», lecz wikipedyści ukraińscy ją kochają.
Nie Ганьчак tylko Ганьча.
Ільона — Ілона.
«Доня» to tyle co «córeczka». Донька.
Халіна — proszę o konsekwencję. Skoro Hańcza to Ганьча, to Halina ma być Галіна. A jak ma być Халіна (mnie, powtarzam, jest obojętnie, byle było konsekwentnie), to ma być Ханьча. No i
«Буино» — czy wy czytacie «Buyno-Arctowa» jako [buyno-arctowa]? «Буйно».
I w tym przypadku nie «жінка», lecz «дружина».
Powtarzam, generalnie bardzo nieźle. Nasi studenci w tekście polskim zrobiliby wcale nie mniej błędów. Szkoda, że i tak nikt nigdy nie zobaczy tego filmu po ukraińsku.

Повернутися до сторінки «Самі свої (фільм)»